Met het Rijksbrede programma ‘Nederland circulair in 2050’ zet het kabinet in op de ontwikkeling om voor 2050 een volledig circulaire economie te bereiken. De tussendoelstelling voor 2030 is het realiseren van 50% minder gebruik van primaire grondstoffen (mineraal, fossiel en metalen). Dit Rijksbrede programma heeft 5 prioriteiten: 1) biomassa en voedsel, 2) kunststoffen, 3) maakindustrie, 4) bouw en 5) consumptiegoederen. Met onderstaande prestaties wil Apeldoorn binnen haar invloedssfeer daar de komende jaren een bijdrage aan leveren.
Dit correspondeert met de Regio Deal zoals is verwoord door CleanTech Regio in het Actieplan Circulaire Economie.
Door zorg en aandacht te hebben voor de manier waarop we omgaan met ons afval en dit zorgvuldig (her)gebruiken dragen we bij aan onze ambitie. Dit is een belangrijke basis voor een circulaire samenleving. Circulus-Berkel als onze partner zorgt er mede voor de hoeveelheid restafval te verkleinen en het percentage van de inzameling van grondstoffen te verhogen.
Afval is al lang geen afval meer en wordt steeds vaker als grondstof voor nieuwe producten gebruikt. De zogenaamde circulaire economie krijgt steeds meer een boost en levert ook werkgelegenheid op. In het verlengde hiervan past ook de zoektocht van Circulus-Berkel naar een locatie voor de vestiging van een circulair grondstoffencentrum.
De inwoners van Apeldoorn zijn nu al een kei in het scheiden van hun afval. Los van het feit dat het ophalen van het huishoudelijk afval een wettelijke taak is, stimuleren we door de uitvoering van het in 2020 geïmplementeerd recycleplan ‘Recycleservice 2025’ de bewoners nog meer om de hoeveelheid restafval te verkleinen. We streven ernaar om in 2025 de hoeveelheid restafval te verkleinen naar 30 kg per persoon (ten opzichte van 130 kg in 2017) en om het huishoudelijk afval te scheiden naar grondstoffen (GFT, PMD, papier/karton, glas, elektrische apparaten, textiel, etc). Zoals bekend, komt de financiële houdbaarheid van de totale inzameling hierdoor verder onder druk te staan. In 2020 is een forse stap gezet naar de wens van een kostendekkend tarief, echter door autonome ontwikkelingen, beleidseffecten, fluctuaties in verwerkingsprijzen en een verdere daling van het getarifeerde deel restafval (inkomsten) zal het een blijvende uitdaging zijn een meerjarig 100% kostendekkend tariefstelsel te behouden
PRESTATIE
| 1.2.1 In 2021 is de hoeveelheid restafval per persoon verder gedaald dan in 2020, in 2025 nog maar 30 kg en wordt 75% van het huishoudelijk afval gescheiden naar grondstoffen |
In 2020 is het recycleplan ‘Recycleservice 2025’ uitgerold en wordt in heel Apeldoorn omgekeerd ingezameld. Onze inzamelaar, Circulus-Berkel, levert elk kwartaal cijfers aan over o.a. de gemiddelde hoeveelheid ingezameld restafval en grondstoffen (PMD, GFT, glas, papier, etc) per bewoner, zodat wij continu weten in hoeverre we onze doelstellingen al bereikt hebben. Omdat de reductie van het restafval zeer succesvol is en dit financiële gevolgen heeft, wordt de voortgang structureel gemonitord.
Indicator
|
| 1.2.2 In de komende jaren worden de ingezamelde grondstofstromen zuiverder. In 2021 wordt 75% van het huishoudelijk afval gescheiden naar grondstoffen en hebben we geen complete afkeur van ter verwerking aangeboden grondstofstromen. |
De inwoners van Apeldoorn scheiden hun afval al goed in vergelijking met andere gemeenten. In Apeldoorn was dit percentage in 2018 65% en in 2019 al 74%, terwijl het landelijk gemiddelde in 2018 op 58% lag. We streven naar een percentage van 75% in 2025. Dit is conform ‘Recycleservice 2025’ en het rijksbeleid. Ondanks dit goede resultaat, verdwijnen op dit moment nog aanzienlijke hoeveelheden grondstoffen toch nog in het restafval. Andersom zien we ook nog restafval bij het GFT of PMD. Kortom, het zuiverder scheiden van grondstofstromen kan nog beter. We gaan aanvullende plannen ontwikkelen en waar mogelijk uitvoeren om de grondstofstromen die door huishoudens aangeboden worden zuiverder te maken. Per grondstofstroom is contractueel vastgelegd was het percentage aan vervuiling mag zijn, omdat een klein percentage vervuiling onvermijdelijk is. Vervuiling boven dit percentage zorgt voor complete afkeur, waardoor de partij verbrand moet worden.
Indicator:
|
| 1.2.3. De ingezamelde grondstofstromen worden circulair(der) verwerkt, we nemen ook in 2021 deel aan diverse daarop gerichte ontwikkeltrajecten. |
Het gaat niet alleen om de inzameling, maar ook om de verwerking en het hergebruik van de ingezamelde materialen. Daarom gaan we in 2021 ook weer aan de slag om de verwerking van de door Circulus-Berkel ingezamelde grondstofstromen te monitoren op circulariteit en zijn we gezamenlijk blijvend op zoek naar verbeteringen. Dit doen we door helder opdrachtgeverschap en door het ontwikkelen van meer kennis van hoogwaardigere verwerkingsmogelijkheden van huishoudelijke afval- en grondstoffen. Dit doen we onder andere door partner te zijn in het regionale project E-novation, onder leiding van Circulus-Berkel in de rol van ontwikkelaar. In dit ontwikkeltraject wordt er ingezet op reparatie, hergebruik, revisie en bewerking van elektronische apparaten. Apeldoorn ondersteunt dit project financieel en door het bijdragen van capaciteit, tezamen met regionale en lokale ondernemers en onderwijs. Dit ontwikkeltraject heeft in 2020 een vlucht genomen en krijgt in 2021 verder concreet vorm.
|
| 1.2.4 We halen, brengen en ontwikkelen Europese kennis en kunde op het thema van de circulaire economie |
Als partner in vier Europese subsidieprojecten gaan we met andere Europese steden/regio’s, kennisinstellingen, onderwijs, ondernemers en inwoners onderzoek doen en projecten ontwikkelen. Zo gaan we met CityLoops (Horizon2020) kennis opdoen en businesscases ontwikkelen hoe we onze eigen vrijkomende grondstoffen uit bouw- en sloopafval en biomassa op een slimme manier kunnen verwaarden en hergebruiken. Zo onderzoeken we hoe we een grondbank en materialenpaspoort kunnen ontwikkelen en in de praktijk kunnen testen. Daarnaast onderzoeken we hoogwaardigere verwerkingsmogelijkheden van biomassa, waaronder Bokashi. Dit doen we samen met Saxion Hogeschool en Wageningen Research. Met SMART WASTE (Interreg Europe) onderzoeken we hoe we als gemeente onze inwoners meer bewust kunnen maken van hun koopgedrag en hoe we bedrijven kunnen stimuleren om hun afval te scheiden. Het project ShaRepair (Interreg NWE) richt zich op elektrische en elektronische apparatuur en beoogt deze hoeveelheid te verminderen. Dit gebeurt door het ontwikkelen van een digitale infrastructuur om meer burgers in staat te stellen om reparaties uit te voeren, zowel zelfstandig, samen (in reparatiecafés) en met de hulp van professionele reparatiediensten. Hier is een duidelijk link met de E-novation hub waarin met verschillende (regionale) partijen en onderwijs wordt samen gewerkt. In het project Three-C (Interreg NWE) zoeken we naar een businesspartner voor het omzetten van momenteel onderbenut stedelijk en landelijk biomassa-afval naar Biochar (actieve koolstof). Uit eerder Europees onderzoek is gebleken dat het een interessante businesscase is. Door actief partner te zijn in deze Europese projecten en netwerken ontwikkelen we kennis op het gebied van circulaire economie en zoeken naar (co)-financiering om stappen te zetten op de circulaire ladder. Derhalve wordt er ook in geïnvesteerd in de Euregio en het grote stedenoverleg.
|
| 1.2.5 In 2021 ronden we de pilots "Overlast van bedrijfsafval uit het straatbeeld van de binnenstad" en "Duurzamere evenementen" af. |
Vanuit dit programma onderzoeken we hoe de ondernemers in de binnenstad hun afval gescheiden kunnen aanbieden en hoe de overlast van het bedrijfsmatige afval zoveel als mogelijk uit het straatbeeld kan verdwijnen. In 2021 geven voortgang aan een pilot uit 2020 op het Caterplein om bedrijfsmatig afval uit het straatbeeld te krijgen. Hiervan gaan we leren en onderzoeken we of dat als voorbeeld kan dienen voor de rest van de binnenstad. De betrokken partijen zijn onder andere de Horecavereniging Caterplein, Stichting Centrum Management Apeldoorn, commerciële inzamelaars en Circulus-Berkel. Daarnaast continueren we ons onderzoek hoe we organisatoren van evenementen (zowel vrij als niet-vrij toegankelijke) kunnen stimuleren om deze zo duurzaam en afvalvrij mogelijk te organiseren (als de corona-situatie daar voldoende ruimte voor geeft). Dit doen we samen met de afdeling evenementenbeleid.
|