In het bestuursakkoord 2018-2022 "De kracht van Apeldoorn" en ons collegewerkprogramma "Krachtig verder" gaven we aan dat financieel herstel speerpunt blijft. We willen dat ons eigen vermogen groeit en streven naar een solvabiliteit van tenminste 20%. De schuldpositie willen we klein houden. Risico’s spelen hierbij een tweeledig rol: enerzijds zorgt het financieel herstel voor een stevige buffer om mogelijke risico’s op te vangen, anderzijds beïnvloedt de ontwikkeling van risico’s (het tempo van) dit financiële herstel.
De onderstaande tabel geeft een samenvattend overzicht. De indicatoren voor solvabiliteit en netto gecorrigeerde schuldquote vormen goede ijkpunten om de te volgen of we ons doel van financieel herstel behalen. We hanteren hier de normen zoals we die eerder afspraken. Voor de andere kengetallen gebruiken we de normen van de provincie Gelderland.
Indicator / kengetal | Peildatum / verwerkt in P&C-document | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
31-12-2018 | 1-9-2019 | 31-12-2019 | 1-9-2020 | |||||||
Rekening 2018 | Begroting 2020 | Rekening 2019 | Begroting 2021 | Norm | ||||||
a | Weerstandsvermogen AD | 0,93 | 1,37 | 1,52 | 1,53 | >1 | ||||
b | Eigen Vermogen (* 1 miljoen) | € 120,30 | € 108,40 | € 128,40 | € 138,10 | |||||
c | Netto schuldquote | 85,99% | 94,44% | 92,04% | 94,22% | <100% | ||||
d | Netto schuldquote gecorrigeerd voor | 77,34% | 87,18% | 83,42% | 87,55% | <90% | ||||
alle verstrekte leningen | ||||||||||
e | Solvabiliteitsratio | 16,25% | 14,08% | 16,99% | 17,79% | >20% | ||||
f | Structurele exploitatieruimte | -0,73% | 0,32% | 1,96% | 0,48% | >0,6% | ||||
g | Grondexploitatie | 7,98% | 2,38% | 6,66% | 1,39% | <20% | ||||
h | Belastingcapaciteit | 98,31% | 96,08% | 96,21% | 102,45% | <95% | ||||
De oplopende tekorten op Jeugd en WMO hebben invloed op het ingezette financiële herstel. We zijn nog niet waar we financieel gezien zouden willen zijn. Het is onzeker of de ingezette ombuigingen binnen het sociaal domein kunnen worden gerealiseerd en voor de jaarschijven 2023 en 2024 zijn nog forse extra ombuigingen noodzakelijk om de begroting sluitend te maken.
In 2020 zijn we geconfronteerd met de gevolgen van het Covid-19 virus. De effecten van het virus zijn nu al merkbaar: extra kosten en minder baten voor de gemeente, omzetderving bij veel bedrijven en verbonden partijen en toenemende werkloosheid. Voor de effecten op korte en langere hebben we in deze begroting apart een risico opgenomen.
Door deze ontwikkelingen nemen onze risico's toe, Ons eigen vermogen is gegroeid vooral als gevolg van het positieve resultaat over 2019 en ons weerstandsvermogen blijft ongeveer gelijk omdat het risico als gevolg van de coronacrisis is toegenomen.
Of onze algemene reserve en onze solvabiliteit op het huidige niveau zullen blijven is onzeker en afhankelijk van de impact van de coronacrisis en andere risico's en de mate waarin we komende jaren kunnen ombuigen. Onze schulden blijven vergeleken met andere gemeenten aan de hoge kant, maar wel binnen de kaders die we ons hebben gesteld.
Onze structurele exploitatieruimte, die bepaald wordt door de omvang van onze incidentele baten en lasten, is gering. Onze grondexploitaties en de daaraan verbonden risico's zijn beperkt.
Onze belastingcapaciteit is de verhouding tussen lokale woonlasten meerpersoonshuishoudens (peil 2020) ten opzichte van de landelijk gemiddelde woonlasten (peil 2020). De belastingcapaciteit is gestegen door de stijging van onze lokale lasten (OZB en afval) in 2020. We verwachten dat onze belastingcapaciteit komende jaren weer zal dalen. We verhogen de lokale lasten in deze begroting met maximaal het inflatiepercentage.
IJkpunten
Netto schuldquote gecorrigeerd (verplicht)
Voor een financieel gezonde situatie moet deze netto schuldquote lager zijn dan 90%. Voor de schuldquote gecorrigeerd houden we de volgende normen aan:
Netto schuldquote | <90% | <100% | 100%<>130% | >130% |
|---|---|---|---|---|
Kwalificatie | Goed | voldoende | Matig | Onvoldoende |
De gecorrigeerde schuldquote blijft onder de 90%. In 2018 en 2019 hebben we enkele grote investeringen gedaan (bijvoorbeeld Anklaar en verbouwing stadhuis) Daardoor is onze schuldquote toegenomen. Maar hij blijft wel goed. Het is onzeker of de gecorrigeerde schuldquote komende jaren op hetzelfde niveau zal blijven.
Solvabiliteitsratio
We hanteren de volgende normen voor onze solvabiliteit (eigen vermogen/ totaal passiva):
Solvabiliteit | ≥ 20% | 15% <>20% | 10 %<>15% | < 10% |
|---|---|---|---|---|
Kwalificatie | Goed | voldoende | Matig | Onvoldoende |
We willen onze solvabiliteit terugbrengen op het niveau van 2008. De komende jaren is onze solvabiliteit voldoende, maar nog niet op het gewenste niveau. Op basis van deze MPB 2021 -2024 bedraagt ons eigen vermogen eind 2021 € 138 miljoen. Dat is een toename ten opzichte van vorig jaar met name als gevolg van het rekening resultaat 2019.
Weerstandsvermogen
Het risicoprofiel van de gemeente Apeldoorn is in het afgelopen jaar fors gestegen. Dat wordt met name veroorzaakt door hogere risico’s in het Zorgdomein en dit jaar de coronacrisis. Er ligt een stevig pakket aan beheersmaatregelen om die risico’s te verkleinen. Ook de niet financiële risico’s krijgen binnen ons systeem van risicomanagement in toenemende mate aandacht.
Het weerstandsvermogen blijft op hetzelfde niveau als in de jaarrekening 2019. In de komende jaren verwachten we dat het weerstandsvermogen op het huidige niveau zal blijven. In het begrotingsjaar 2021 bedraagt de ratio 1,53 en is daarmee net voldoende.
Weerstandsvermogen | W > 2,5 | 1,5 < W<2,5 | 1 < W< 1,5 | W< 1 |
|---|---|---|---|---|
Kwalificatie | Goed | voldoende | Matig | Onvoldoende |