Onderhoud kapitaalgoederen

Kapitaalgoederen openbare ruimte:
Beheer en onderhoud is in staat de openbare ruimte duurzaam in stand te houden. Er is voor ca. 90% van de (theoretische) vervangingsopgave budget beschikbaar. Dat is op dit moment voldoende. Maatregelen worden geprioriteerd door het toepassen van risicosturing. Daarbij wordt rekening gehouden met de maatschappelijke effecten van risico’s en maatregelen. Overigens komt de veiligheid van assets niet in het geding.

Beheerprogramma:
Jaarlijks wordt in het beheerprogramma de (ontwikkeling) van de technische conditie weergegeven, het programma van investeringen in groot onderhoud en vervangingen en de wijze waarop wij met risico’s omgaan. Wij maken daarin ook expliciet waar en hoe wij met het beheer van de openbare ruimte bijdragen aan de doelstellingen van gemeente Apeldoorn.

Strategisch assetmanagementplan (SAMP):
In 2021 wordt een strategische assetmanagementplan opgesteld met daarin de kansen en bedreigingen voor het beheer van de openbare ruimte op de lange termijn. En wat dit betekent voor het beheer van de kapitaalgoederen in de openbare ruimte.

Aandachtspunt financiering:
Vanuit de BBV wordt gevraagd investeringen met een maatschappelijk nut te kapitaliseren. Dat wil zeggen dat we de lasten neerleggen over de gebruiksperiode. Op dit moment is de gebruiksperiode afgeleid van de technische levensduur. Echter zien we ook regelmatig delen van de openbare ruimte die ruim voor het einde van zijn technische levensduur vervangen wordt, simpelweg omdat er andere eisen worden gesteld. Ook zijn er voor verschillende assets verschillende afschrijftermijnen gekozen, wat integraal werken administratief een stuk ingewikkelder maakt.

Revitalisering:
In 2020 vindt uitvoering plaats van de drie revitaliseringspilots in De Maten en Zuid. De lessen die we hieruit trekken worden meegenomen in de evaluatie en bij de voorbereiding van nieuwe revitaliseringsprojecten vanaf 2021. Deze nieuwe projecten worden gerealiseerd bij de Dovenetel, Rivierenbuurt en op meerdere plekken in De Maten. Daarbij is de bezuinigingsopgave van eind 2020 (spreiding van het budget over 20 jaar ipv 10 jaar) het uitgangspunt.

In 2021 zijn de drie revitaliseringspilots in De Maten en Zuid afgerond. Vanaf 2021 gaan we 20 jaar lang revitaliseren. Het eerste project voor 2021, aan de Dovenetel, is inmiddels opgestart omdat daar een goede combinatie gemaakt kan worden met vervangende nieuwbouw van de woningcorporatie. De overige projecten die voor 2021 gepland staan zijn: Houtsnijdershorst en Dreven Noord (vervolg) in De Maten en de Rivierenbuurt in Zuid. De lessen die we hieruit trekken worden meegenomen in de evaluatie en bij de voorbereiding van nieuwe revitaliseringsprojecten vanaf 2021. Vanwege de benodigde voorbereidingstijd om in 2021 tot uitvoering te komen is de voorbereiding reeds eind 2019 opgestart.

Groen is een onderscheidende kwaliteit van Apeldoorn. Het is ons natuurlijke kapitaal en een groene leefomgeving levert een essentiële bijdrage aan de klimaatadaptie. De budgetten voor regulier onderhoud zijn toereikend om te kunnen voldoen aan het gestelde onderhoudsniveau.
In 2018 is de gemeenteraad akkoord gegaan met het Uitvoeringsprogramma ‘Groen en biodiversiteit’.
Bij aanplant van nieuwe bomen is het uitgangspunt om zoveel mogelijk mee te liften met de lopende wegenherstel- of rioleringsprojecten (zoals de Parkenbuurt, 1e Wormenseweg, W. Druckerstraat en de Molenstraat). Daarnaast worden bomen aangeplant op kale of versteende locaties, zodat de bomen maximaal bijdragen aan verbetering van het stadsklimaat (zoals WC Orden, Reigersweg, De Voorwaarts).
Veel monumentale bomen op diverse locaties in Apeldoorn hebben het moeilijk. Deze bomen krijgen een ondergrondse bemesting, zodat de bomen sterker worden en minder snel in verval zullen raken.
Er wordt extra aandacht gegeven aan de bescherming van de groeiplaatsen van bomen door het aanplanten van beplanting onder de boomkronen (zoals wilde flora, bloembollen of heesters of vaste planten). Daarmee wordt ook een goede bijdrage geleverd aan het vergroten van de biodiversiteit en worden er meer insecten gelokt (o.a tegen eikenprocessierups).
Groen kent een grote betrokkenheid bij de bevolking die zich vertaalt in bewonersparticipatie (inmiddels meer dan 200 locaties). Het stimuleringsbudget dat vanaf 2019 beschikbaar is voor het vergroenen van de buurt nodigt uit tot veel initiatieven.
Een zorgelijke ontwikkeling is de explosieve toename van de eikenprocessierups. Dit heeft niet direct gevolgen voor de kwaliteit van de groene opstanden, maar wel voor de volksgezondheid.

Continuering realisatie van € 1,8 miljoen investeringen uit MPB 2018-2021.
Uitvoeringsplan Groenplan en Eco-gids: maximale-variant

In de afgelopen jaren is flink geïnvesteerd in het herstel van de kwaliteit van onze wegen. Vooral de asfaltwegen zijn in kwaliteit toegenomen. Daarmee is de basis inmiddels redelijk op orde. We zetten een deel van het budget in voor het omvormen van woonstraten (van asfalt/beton naar elementenverharding, zoals in De Parken) en een deel op specifieke projecten waar grote kansen liggen om meerwaarde toe te voegen (bijvoorbeeld een grote plus in beeldkwaliteit, veiligheid of functionaliteit). Bij dergelijke ingrijpende projecten geven we inwonersparticipatie een grotere rol. Het zijn immers de bewoners en gebruikers die echt kunnen vertellen hoe hun straat een aantrekkelijk verblijfsklimaat krijgt.

Het wegenprogramma is opgenomen in het jaarlijkse Integrale Beheerprogramma, met daarin de conditie, het programma en risico’s van alle kapitaalgoederen in de openbare ruimte.

In 2021 worden de wegen en fiets/wandelpaden conform het integrale beheerprogramma in uitvoering gebracht.

Apeldoorn zet de laatste jaren sterk in op het vervangen van minder energie efficiënte armaturen door dimbare LED armaturen. Ruim vijfendertig procent van het areaal in Apeldoorn bestaat nu uit dimbare LED armaturen. Het energieverbruik is in 2019 niet toegenomen ondanks de woning groei van Apeldoorn. De komende jaren gaan wij door met het vervangen van minder energie efficiënte armaturen met de nadruk op woongebieden. De armaturen op de ring- en hoofdwegen vervangen we geleidelijk  door een dimbare witte LED variant waarbij we in de nachturen dimmen tot vijftig procent lichtniveau Tevens gaan we ca. 600 slechte masten vervangen door nieuwe gepoedercoate masten en worden ca. 1.000 nog goede masten geschilderd. Met bovenstaande werkzaamheden dragen wij bij aan een mooi, aantrekkelijk en duurzamer Apeldoorn.

Het planmatig onderhoudsbudget wordt overeenkomstig het jaarlijkse onderhoud- en vervangingsplan ingezet conform het integrale beheerprogramma.

Het algemene beeld is dat er voldoende middelen zijn om de bruggen, tunnels en viaducten op orde te houden. Voor de langere termijn, na 2030, zijn de vervangingsgelden met betrekking tot renovatie van kanaalbruggen en spoorviaducten niet aanwezig. In 2020 staan is de Freulebrug aangepakt en hebben we de Deventerbrug geïnspecteerd.

In 2021 staat vervanging van diverse  houten bruggen en het conserveren van  bruggen op het programma. Tevens gaan we bij duikerbruggen betonreparaties uitvoeren, Afhankelijk van de uitkomsten van het onderzoek zullen in 2021 werkzaamheden aan de Deventerbrug worden gepland

In november 2018 is door de raad een geactualiseerde beheersverordening begraafplaatsen vastgesteld. Deze aangepaste verordening sluit aan bij de VNG modelverordening en biedt nieuwe keuzemogelijkheden voor begraven en asbezorging. De voorziening begraafplaatsen laat een positief beeld zien maar een vinger aan de pols blijft nodig. Een nieuwe visie met daarbij een beheerplan voor de begraafplaats Soerenseweg laat zien dat het extra kosten met zich meebrengt om deze begraafplaats op het gewenste peil te houden. Dat heeft gevolgen voor de voorziening. Wij blijven voortdurend werken aan verbetering van de dienstverlening en het productenaanbod. Het ontwikkelen van een natuurbegraafplaats in de nabijheid van Heidehof lijkt, mede door verruiming van de provinciale regels,  kansrijker geworden. Wij verwachten in het eerste kwartaal van 2021 duidelijkheid te kunnen geven over de haalbaarheid. Verschillende ontwikkelingen op en rond Heidehof, zoals natuurbegraven en wensen van het crematorium maken het nodig om de visie op Heidehof te herijken..

Verdere ontwikkelingen rond natuurbegraven:
- kansen voor gemeentelijk initiatief n.a.v. gewijzigde Provinciale omgevingsverordening,
- positie gemeentelijke positie in het faciliteren van particuliere initiatieven.

In 2021 wordt een nieuw Gemeentelijk Rioleringsplan opgesteld. De speerpunten van het plan zijn anticiperen op klimaatverandering en een verdere verduurzaming van de afvalwaterketen. Dit doen we door het afkoppelen van regenwater en de openbare ruimte meer geschikt maken voor de opvang van regenwater o.a. door vergroening Particulieren worden gestimuleerd het regenwater van het eigen perceel af te koppelen.

Een reguliere taak is het dagelijks beheer en groot onderhoud van de riolering door vervanging en reparatie.

Binnen het programma worden diverse projecten uitgevoerd. De belangrijkste zijn: maatregelen tegen wateroverlast, waterkwaliteitsmaatregelen, groot onderhoud en verbeteringen in de riolering, beekherstel en diverse afkoppel projecten. Er wordt in 2021 ook weer ingezet op het afkoppelen van verhard oppervlak  o.a. bij het omvormen of de rehabilitatie van straten.  
In Ugchelen zullen een aantal straten worden aangepakt als onderdeel van een grote opknapbeurt welke in totaal 2 jaar in beslag zal nemen. Voor 2021 betreft het hierbij de rehabilitatie van de wegverharding uit de Markendoel, Methusalemlaan, Derk Kamphuisweg & Klein Hattem waarbij ook wordt afgekoppeld en het riool wordt vervangen
Verder wordt het hoofdgemaal Anklaar en een aantal minigemalen in het buitengebied gerenoveerd en worden op diverse locaties rioolinspectieputten en -leidingen gerepareerd of gerenoveerd. Tenslotte wordt vanaf 2021 gestart met het (grootschalig) reinigen & inspecteren van riolering.

In 2021 worden deeltrajecten van de Ugchelse beken en de Schoolbeek hersteld of opgeknapt.

Voor het beheer en onderhoud van verkeersapparatuur zijn contracten gesloten met diverse leveranciers. Dit geldt ook voor het vervangen en/of ombouwen van verkeersregelinstallaties (VRI) en het verhelpen van storingen. De komende jaren worden diverse afgeschreven VRI kasten vervangen door een iVRI's (intelligente Verkeers Regel Installaties). Een iVRI is een regelinstallatie die kan communiceren met voertuigen, fietsers en voetgangers. Op basis van de ontvangen data, via app’s, kunnen kruispunten efficiënter worden geregeld. De iVRI weet hoeveel en wat voor verkeer eraan komt en is onder andere gekoppeld aan Buienradar. Met deze optie kan bijvoorbeeld bij slecht weer meer groen voor de fietsers worden geven. In 2021 worden vier kruispunten aangepast en voorzien van een iVRI.
Tevens komt er een nieuwe VRI op de kruising Ovenbouwershoek – Kanaal Zuid omdat hier veel ongevallen plaatsvinden.

Het onderhoud en de vervanging wordt jaarlijkse planmatig uitgevoerd conform het integrale beheerprogramma.

In 2018 heeft een aanbesteding plaatsgevonden voor het vervangen van parkeerapparatuur in de bestaande Apeldoornse parkeergarages en een te leveren en plaatsen installatie voor de nieuwe parkeergarage Anklaar. Deze vervangingen zijn over drie jaar uitgesmeerd en in 2020 afgerond.  Voor het onderhoud van deze parkeerapparatuur zijn/ contracten afgesloten. Ook voor het beheer en onderhoud van de maaiveld-parkeerinstallaties loopt een contract bij de leverancier van deze automaten.  Deze leverancier heeft in 2019 alle pinterminals omgebouwd en geschikt gemaakt voor contactloos betalen.

In 2021 voeren wij het jaarlijkse onderhoud- en vervangingsplan verder uit.

Met betrekking tot het onderhoud van de panden Vastgoedbedrijf wordt gewerkt met Meerjarenonderhoudsplannen (MJOP’s), conform de NEN 2767 overeenkomstig het in 2017 door u vastgestelde Uitvoeringskader Vastgoedbedrijf. Voor het merendeel van ons vastgoed zijn MJOP’s beschikbaar. Uitzonderingen hierop zijn objecten waarvoor afstoot/verkoop wordt overwogen en het vastgoed in projectontwikkelingsgebieden. Hier wordt alleen het hoognodige onderhoud uitgevoerd. Met betrekking tot de panden op het Zwitsalterrein is, gezien de bijzondere status, een eenvoudig MJOP opgesteld. Uitgangspunt is dat de panden verhuurbaar moeten blijven of in ieder geval het casco geconserveerd blijft.
De MJOP’s zijn leidend voor de wijze en mate van uitvoering van het onderhoud en vormen de (financiële) basis voor de onderhoudsvoorziening binnen het Vastgoedbedrijf. Voor een aantal objecten geldt dat uitvoering van het eigenarenonderhoud is belegd bij de huurder van het vastgoed. Dit geldt voor Orpheus, Coda, Omnisport en de Accresportefeuille (inclusief de gymlokalen). De gemeente streeft in lijn met haar eigenaarrol naar een goede regie en sturing op het door deze partijen uit te voeren eigenarenonderhoud van haar eigen vastgoed.

In 2017 hebben we met Accres nieuwe afspraken gemaakt voor het uitvoeren van het onderhoud en de bijbehorende bekostigingssystematiek via een dienstverleningsovereenkomst (dvo). In 2018 is een format opgesteld met KPI’s als sturing- en verantwoordingsdocument tussen de gemeente en Accres, ook voor het onderhoud. In 2020 wordt een nieuwe dvo voor de periode 2021-2024 opgesteld.

In het verleden is een deel van de gemeentelijke veldsportaccommodaties (velden en bijbehorende kleedgebouwen) geprivatiseerd naar verenigingen die de accommodaties in gebruik hebben. Een deel (circa 35 velden) is nog gemeentelijk eigendom. Beleid van de gemeente blijft om het onderhoud van het entouragegroen over te laten nemen door de verenigingen. Een groot aantal overeenkomsten met de verenigingen is hier al op aangepast.

Uitvoering van het onderhoud 2021 vindt plaats op basis van het onderhoudsplan 2021 zoals dat in het najaar 2020 wordt vastgesteld binnen het Vastgoedbedrijf.
Het eigenarenonderhoud van Omnisport zal met ingang van 2021 zelf worden aangestuurd door het Vastgoedbedrijf en worden betrokken bij het totale onderhoudsbudget Vastgoedbedrijf 2021-2040. Het bestaande risicoformat onderhoud Omnisport zal hiermee komen te vervallen en maakt onderdeel uit van het risicoformat onderhoud vastgoedbedrijf (niet Accres).

In 2021 zal voor het onderhoud aan de aan Accres verhuurde panden worden gewerkt met de (nog af te sluiten) Dienstverleningsovereenkomst 2021-2024 tussen de gemeente Apeldoorn en Accres.

Voor de panden die recent zijn/worden verbouwd en/of nieuw aangekocht zal conform het Uitvoeringskader Vastgoedbedrijf een nieuw MJOP of actualisatie van het huidig MJOP  plaatsvinden.

Het onderhoudsbudget 2021 bedraagt € 4.030.000 en is exclusief interne uren. Het onderhoudsbudget voor de door Accres te onderhouden panden betreft het eigenaren- en gebruikersonderhoud. Het onderhoud Vastgoedbedrijf 2021 is inclusief de jaarlijkse storting in de onderhoudsvoorziening van het Vastgoedbedrijf.